Việc xác định mức tiêu thụ năng lượng của điều hòa là một trong những cơ sở để tính toán phạm vi và chi phí hoạt động của xe điện.
Công suất và chi phí năng lượng điều hòa xe điện được tính toán dựa trên các bài thử nghiệm theo tiêu chuẩn WLTC - Chu trình thử nghiệm đồng bộ xe hạng nhẹ toàn cầu (Worldwide harmonized Light-duty vehicles Test Cycles). Tiêu chuẩn này được Ủy ban Kinh tế Liên hợp quốc Châu Âu (UNECE) ban hành ngày 1/9/2017, là một trong những bài kiểm tra cao nhất dùng để đánh giá hiệu quả sử dụng nhiên liệu/năng lượng và khí thải phương tiện hiện nay.
Bài thử nghiệm WLTC bao gồm 4 chu kỳ kiểm tra tương ứng với các điều kiện xe di chuyển khác nhau như tốc độ, quãng đường và thời gian di chuyển. Ngoài ra, do mức tiêu thụ năng lượng của điều hòa trên xe còn phụ thuộc vào nhiệt độ của môi trường bên ngoài, trong cabin, họng gió máy lạnh và năng lượng bức xạ mặt trời nên các bài thử nghiệm sẽ được tính toán thêm các yếu tố này.
Biểu đồ hiển thị kết quả của một bài thử nghiệm nhằm xác định mức tiêu thụ năng lượng điều hòa của xe điện
Kết quả thử nghiệm trên cho thấy, khi hoạt động với công suất 1.67kW, hệ thống điều hòa ô tô điện sẽ tiêu thụ 0.835kWh năng lượng của pin xe trong 1800 giây. Nếu tính theo đơn giá điện bình quân 2,500 đồng/1kWh thì chi phí năng lượng điều hòa cho xe điện chạy trong 1 giờ là:
2,500 * 1.67 = 4,175 đồng.
Như vậy, hoạt động của hệ thống điều hòa ô tô điện tác động trực tiếp đến mức tiêu thụ năng lượng của xe, làm giảm hiệu suất của pin, từ đó ảnh hưởng đến phạm vi hoạt động của xe.
Trong điều kiện thời tiết khắc nghiệt như nắng nóng vào mùa hè hay giá lạnh vào mùa đông, mức tiêu thụ năng lượng của điều hòa ô tô tăng lên khiến phạm vi hoạt động của xe giảm. Kết quả thử nghiệm trên các dòng xe điện tại các quốc gia châu Âu hiện nay cho thấy:
Tuy nhiên, nếu sử dụng điều hoà 2 chiều trong điều kiện môi trường khác, đơn cử như quốc gia khí hậu nhiệt đới gió mùa như tại Việt Nam, công suất tiêu thụ năng lượng và phạm vi di chuyển của ô tô điện dự kiến sẽ tối ưu hơn so với ở châu Âu.
Nghiên cứu của WLTC cũng chỉ ra rằng, trong cùng điều kiện và thời gian di chuyển, với cùng công suất hoạt động, điều hoà ô tô điện tiêu hao ít năng lượng hơn so với mức tiêu thụ nhiên liệu trên xe xăng.
Điều kiện xe chạy trong 1 giờ | Điều hòa | Công suất tiêu thụ của điều hòa | Năng lượng tiêu thụ | Chi phí năng lượng (VNĐ) |
Xe chạy theo chu trình WLTC | Trên xe điện | 1.67 kW | 1.67 kWh | 4,175 |
Trên xe xăng | 1.67 kW | 0.243 L | 5,540 | |
Xe chạy nội đô (Tương đương Chu kỳ 1-WLTC) | Trên xe điện | 1.67 kW | 1.67 kWh | 4,175 |
Trên xe xăng | 1.67 kW | 0.278 L | 6,338 | |
Xe không chạy chỉ bật điều hòa | Trên xe điện | 1.67 kW | 1.67 kWh | 4,175 |
Trên xe xăng | 1.67 kW | 0.352 L | 8,026 |
Bên cạnh đó, theo kết quả đánh giá, chi phí năng lượng điều hòa ô tô điện không thay đổi theo các điều kiện di chuyển khác nhau. Đồng thời mức chi phí năng lượng xe điện tối ưu hơn so với ô tô xăng. Khi xe chạy theo WLTC, chi phí năng lượng điều hòa xe điện thấp hơn chi phí nhiên liệu điều hòa xe xăng 1,365 đồng. Mức chênh lệch này là 2,163 đồng khi vận hành trong đường đô thị và lên đến 3,851 đồng khi xe không chạy, chỉ bật điều hoà.
Điều hòa xe điện hoạt động bằng gas hay còn gọi là môi chất lạnh, là chất trao đổi nhiệt trong trạng thái tuần hoàn của điều hòa ô tô. Gas lạnh có nhiệm vụ hấp thụ nhiệt khi bay hơi và giải phóng nhiệt khi hóa lỏng giúp giảm/tăng nhiệt độ trong cabin ô tô.
Như vậy, gas là nhiên liệu tác động trực tiếp đến khả năng làm mát của hệ thống điều hòa xe điện. Trong quá trình hoạt động, khí gas có thể hao hụt khi thẩm thấu qua các bộ phận khác, ảnh hưởng đến tuổi thọ của máy nén - bộ phận quan trọng trong hệ thống điều hòa ô tô điện. Vì vậy, người dùng cần nạp gas cho điều hòa theo chu kỳ 1 năm hoặc sau 20.000 – 30.000 km.
Bổ sung gas cho điều hòa ô tô sau 1 năm hoặc 20.000 – 30.000 km (Nguồn: Sưu tầm)
Loại gas điều hòa ô tô được sử dụng phổ biến hiện nay là R134a thân thiện với môi trường và an toàn cho sức khỏe người dùng. Thông thường, lượng gas cần được nạp vào hệ thống điều hòa xe ô tô điện dao động từ 0,5 - 0,72kg tùy vào dòng xe.